Wie ooit heeft meegemaakt dat zijn hond hem strak aanstaart terwijl hij zijn behoefte doet, heeft zich vast wel eens afgevraagd: “Waarom kijkt hij me zo aan?”. De eerste indruk kan variëren van vreemd, ongemakkelijk of zelfs komisch gedrag, maar zoals vaak het geval is bij veel hondengewoontes, zit er meer achter die aandachtige ogen dan op het eerste gezicht lijkt.
Dit gedrag is geen moment van pronken, maar weerspiegelt instinct, vertrouwen en een behoefte aan veiligheid. Het herinnert ons eraan dat, hoewel we nauw samenleven met onze honden, sommige gedragingen diep geworteld zijn in hun biologie en in de manier waarop ze hun wereld interpreteren.
Een kwetsbare positie
Wanneer honden hun behoefte doen, bevinden ze zich in een bijzonder kwetsbare toestand. In de natuur zou elk dier dat deze houding aanneemt, blootgesteld worden aan roofdieren of bedreigingen, zonder in staat te zijn snel te reageren. Naar hun baasje kijken terwijl ze hun behoefte doen, is in veel gevallen een veiligheidsmechanisme en ze willen ervoor zorgen dat hun “beschermer” in de buurt is en oplettend.
Jonge of angstige honden vertonen dit gedrag vaker, terwijl honden die net in een nieuw huis zijn gekomen, traumatische ervaringen hebben gehad of nog nooit een veilige plek hebben gehad om hun behoefte te doen, op dit moment bijzonder gevoelig kunnen zijn. De blik op de mens biedt een soort emotionele steun.
Zoeken naar goedkeuring
Een andere veel voorkomende reden is de connectie met de beloning en de geleerde ervaring. Tijdens de fase waarin ze leren hun behoefte buiten te doen, krijgen honden vaak complimentjes of beloningen als ze op de juiste plek plassen. Ook al is die leerfase voorbij, de associatie blijft bestaan. De blik kan een impliciete controle zijn: “Doe ik het goed?”, “Komt de beloning nu?”.
Zelfs volwassen honden die de routines al onder de knie hebben, behouden deze kleine ‘gewoonte’ omdat erkenning deel uitmaakt van hun sociale leven en hun relatie met hun baasje. Specialisten wijzen erop dat dit soort positieve bekrachtiging, hoewel subtiel, bijdraagt aan het versterken van het vertrouwen en de band.
Stille communicatie
Sommige gedragingen die ons vreemd lijken, hebben puur communicatieve oorzaken. Honden hebben geen schaamte of menselijke moraal, maar hun gedrag weerspiegelt fysieke behoeften, emoties en waarschuwingssignalen. De blik tijdens het poepen maakt deel uit van hun lichaamstaal en is een manier om sociaal verbonden te blijven terwijl ze een andere lichamelijke behoefte doen.
Als je naar de hond kijkt, kun je kleine signalen opmerken die deze blik vergezellen, zoals een gespannen houding of bewegingen die duiden op voorbereiding en alertheid. Door deze signalen correct te interpreteren, kun je hun emoties beter begrijpen en de onderlinge communicatie versterken.
Moet je terugkijken of wegkijken?
Veel mensen die met honden samenleven, hebben zich misschien afgevraagd of ze moeten terugkijken, wegkijken of het moment gewoon negeren. Het antwoord is dat dit afhangt van de context en de band die je met de hond hebt.
Door oogcontact te houden, kun je hem een gevoel van veiligheid geven en het vertrouwen versterken. Aan de andere kant is het geen probleem om weg te kijken; sommige honden geven zelfs de voorkeur aan een zekere mate van privacy en verstoppen zich achter struiken, bomen of draaien zich om. Het belangrijkste is om hun lichaamstaal te observeren en je zo te gedragen dat ze zich op hun gemak en beschermd voelen.
Vreemd genoeg kan dit gedrag van oogcontact maken op zo’n intiem moment ook de band tussen mens en hond versterken. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat langdurig oogcontact van een hond met zijn baasje het oxytocine-gehalte bij beiden verhoogt. Zo kan zelfs een alledaags moment als het doen van zijn behoefte een stil gebaar van verbondenheid worden.
Hoe vreemd of ongemakkelijk het ook mag lijken, de blik van onze hond terwijl hij zijn behoefte doet, is geen teken van ongemak. Het is een mix van instinct, behoefte aan veiligheid, herinnering aan eerdere beloningen en stille communicatie.
